Onderzoek
Plusminus is betrokken bij nagenoeg alle onderzoeksaanvragen die via de bij KenBiS aangesloten instellingen worden ingediend. Het indienen van een aanvraag is tijdsintensief en er is niet altijd een garantie dat de aanvraag gehonoreerd wordt.
De volgende lopende onderzoeken en aanvragen zullen komend jaar onze aandacht vragen:
- Goed leven met een bipolaire stoornis: het programma ‘Goed leven met een bipolaire stoornis’ wordt als 8-weekse groepscursus binnen ggz-instellingen aangeboden en is gericht op het bevorderen van mentaal welbevinden en persoonlijk herstel bij patiënten met een bipolaire aandoening die relatief vrij zijn van klachten. De cursus bestaat uit acht sessies die gaan over verschillende thema’s rond mentaal welbevinden en persoonlijk herstel, zoals zelf-compassie, positieve relaties, of optimisme. Het cursus- en werkboek bevat psycho-educatie, oefeningen, en huiswerkopdrachten voor elk van de acht modules. Het programma wordt verzorgd door twee getrainde behandelaren (psychologen, verpleegkundig specialisten, en/of verpleegkundigen. Plusminus zal nauw betrokken zijn bij het project. Implementatiestrategieën en bijbehorende materialen zullen in samenwerking met patiënten ontwikkeld worden middels co-creatie. Ook de vraag wat de plek van het programma in het huidige zorgaanbod is zal hierbij centraal staan en gezamenlijk met zorgverleners, behandelaren en patiënten verkend worden. Patiënten zullen hierbij direct betrokken zijn bij het maken van een advies dat de basis zal zijn voor het integreren van het programma in richtlijnen en behandelstandaard.
- rTMS: sinds mei 2022 is er een onderzoek gestart naar een relatief nieuwe behandeling voor mensen met een moeilijk behandelbare bipolaire depressie. Deze behandeling heet repetitieve transcraniële magnetische stimulatie, ook wel rTMS; dit is een non-invasieve behandeling met weinig tot geen bijwerkingen, in tegenstelling tot de meeste antidepressiva medicatie. rTMS is al veelvuldig onderzocht bij mensen met een unipolaire depressie (mensen die depressie(s) ervaren zonder ooit een (hypo)manische periode te hebben doorgemaakt) en hier blijkt het werkzaam te zijn bij 1/3e van de patiënten die al meerdere mislukte behandelingen achter de rug hebben. Echter is er veel te weinig onderzoek gedaan naar de werking van rTMS bij mensen met een Bipolaire Depressie, daarom is dit onderzoek, genaamd T-BIDE, gestart! Met als doel om 166 deelnemers te werven wordt T-BIDE de grootste studie dat onderzoek heeft gedaan met deze specifieke patiënten groep. T-BIDE wordt uitgevoerd in 5 verschillende locaties door heel Nederland, namelijk Amsterdam, Utrecht, den Haag, Nijmegen en Groningen.
- Bi-Zonder studie: de Bi-zonder studie richt zich op mensen met een bipolaire aandoening die zonder medicatie door het leven gaan.
In de richtlijn voor de bipolaire aandoening wordt een langdurige behandeling met onderhoudsmedicatie geadviseerd om terugval te voorkomen.
Er zijn echter vanuit patiënten nogal wat vragen over psychofarmaca. Wanneer we alle berichten over psychofarmaca lezen op de social media dan hebben veel mensen met de bipolaire aandoening vragen over het gebruik van psychofarmaca variërend van werkt het, last hebben van bijwerkingen en zou ik kunnen stoppen. Mensen zonder medicatie hadden géén lichtere vorm van de bipolaire stoornis, zij hebben juist vaker andere psychiatrische aandoeningen, eerdere stemmingsepisoden en jeugdtrauma. Zij functioneerden echter beter dan de groep met medicijnen, op alle gebieden (mate van stemmingsklachten, geheugen sociaal en globaal functioneren). De deelnemers aan de diepte-interviews hadden een sterk streven naar eigen regie. In januari 2025 zal eer een webinar worden georganiseerd waar de onderzoekers de resultaten van het onderzoek zullen presenteren.
- Psycho-educatie: te weinig mensen hebben toegang tot psycho educatie. In samenwerking met het KenBiS is er een aanvraag gedaan om te komen tot een landelijke implementatie van een (online) groepspsycho-educatiecursus voor mensen met een bipolaire stemmingsstoornis en hun naasten.
- Ketamine: relatief veel mensen die last hebben van bipolaire depressie hebben onvoldoende baat bij medicatie. Ketamine lijkt een goede optie voor behandeling van mensen met een bipolaire depressie. Een onderzoeksaanvraag is ingediend door een aantal samenwerkende instellingen, samen met Plusminus.
